Trudności w nauce: Dysleksja, dysgrafia, ADHD – jak pomóc dziecku?

Pamiętam jak dziś ten moment, kiedy mój Adaś poszedł do pierwszej klasy. Byłam podekscytowana, pełna nadziei i… totalnie zielona! Szybko okazało się, że szkoła to nie tylko kolorowe kredki i zabawy, ale też pierwsze problemy. Adaś miał trudności z czytaniem, mylił litery, a pisanie w liniaturze to była dla niego misja niewykonalna. Zaczęłam się martwić, czy aby na pewno wszystko z nim w porządku. Wtedy właśnie po raz pierwszy zetknęłam się z pojęciem dysleksji. Okazało się, że to wcale nie choroba, a po prostu inna organizacja pracy mózgu, która sprawia, że niektóre dzieci uczą się inaczej. Brzmi znajomo? Wiem, że temat trudności w nauce jest bliski wielu mamom, dlatego postanowiłam napisać ten artykuł – „Trudności w nauce: Dysleksja, dysgrafia, ADHD – jak pomóc dziecku?” – i podzielić się z Wami moimi doświadczeniami i radami.

Rodzaje trudności w nauce

Każde dziecko jest inne i każde rozwija się w swoim tempie. Warto jednak wiedzieć, że trudności w nauce mogą mieć różne oblicza i objawiać się na wiele sposobów. Niektóre dzieci mają problem z czytaniem, inne z pisaniem, a jeszcze inne z koncentracją uwagi. Najczęściej spotykane trudności w nauce to:

Trudność	Opis	Charakterystyka
Dysleksja	Zaburzenie utrudniające czytanie i pisanie.	Mylenie liter, przestawianie ich kolejności, wolne tempo czytania, trudności ze zrozumieniem tekstu.
Dysgrafia	Zaburzenie wpływające na zdolność pisania.	Problemy z kształtem liter, pisanie niestaranne, trudności z utrzymaniem pisma w liniaturze, męczliwość podczas pisania.
ADHD	Zaburzenie charakteryzujące się nadpobudliwością, impulsywnością i trudnościami z koncentracją.	Problemy z usiedzeniem w miejscu, rozkojarzenie, trudności ze skupieniem uwagi na jednym zadaniu, problemy z regulacją emocji.

Dysleksja

Dysleksja to zaburzenie, które utrudnia dziecku naukę czytania i pisania. Maluch może mylić litery, przestawiać je, mieć problem z zapamiętaniem ich kolejności w wyrazach. Często towarzyszy temu wolne tempo czytania i trudności ze zrozumieniem tekstu. Co ciekawe, dysleksja może dotyczyć nie tylko dzieci, ale również dorosłych! Osoby dorosłe z dysleksją mogą mieć problem z zapamiętywaniem numerów telefonów, myleniem kierunków, a nawet z organizacją czasu.

Dysgrafia

Dysgrafia wpływa na zdolność pisania. Dziecko ma problem z odtwarzaniem kształtu liter, pisze niestarannie, nie mieści się w liniaturze. Pisanie sprawia mu trudność i jest męczące. Istnieją trzy główne rodzaje dysgrafii:

• Dysgrafia dyslektyczna: głównym problemem są błędy ortograficzne.
• Dysgrafia przestrzenna: trudności z kopiowaniem tekstów i rysowaniem.
• Dysgrafia motoryczna: słabe umiejętności manualne i problemy z koordynacją ruchową utrudniają pisanie.

ADHD

ADHD, czyli zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi, objawia się nadpobudliwością, impulsywnością i trudnościami z koncentracją. Dziecko ma problem z usiedzeniem w miejscu, jest rozkojarzone, ma trudności z skupieniem uwagi na jednym zadaniu. Ważne jest, aby pamiętać, że ADHD to nie tylko „biegające dziecko”. Często wiąże się ono również z problemami z regulacją emocji, takimi jak trudności z radzeniem sobie z frustracją lub gniewem.

Chociaż ADHD jest często postrzegane jako zbiór trudności, warto pamiętać, że może się ono wiązać z pewnymi zaletami. Osoby z ADHD często charakteryzują się kreatywnością, zdolnością do hiperkoncentracji na rzeczach, które je interesują, a także umiejętnością efektywnego działania w sytuacjach kryzysowych.

Jak rozpoznać problem?

Każde dziecko rozwija się w swoim tempie, ale są pewne sygnały, które powinny zwrócić naszą uwagę. Już w wieku przedszkolnym możemy zaobserwować pewne symptomy, takie jak opóźniony rozwój mowy, problemy z koordynacją ruchową czy trudności z wykonywaniem zadań manualnych, które mogą wskazywać na ryzyko wystąpienia dysleksji. Jeśli Twoje dziecko w wieku szkolnym:

• ma trudności z nauką czytania i pisania, mimo że jest inteligentne i chętne do nauki,
• myli litery, przestawia sylaby,
• pisze niestarannie, ma problem z koordynacją ruchową,
• jest nadpobudliwe, ma problemy z koncentracją,
• często się nudzi i frustruje podczas nauki,

to warto skonsultować się ze specjalistą. Wczesna diagnoza i interwencja są kluczem do sukcesu! Im wcześniej rozpoznamy problem i zaczniemy działać, tym większe szanse na to, że dziecko będzie mogło w pełni rozwinąć swój potencjał i uniknąć frustracji związanej z niepowodzeniami w nauce.

Wsparcie dla dziecka

Diagnoza to dopiero początek drogi. Najważniejsze to zapewnić dziecku odpowiednie wsparcie i otoczyć je opieką. Co możemy zrobić?

• Współpraca ze szkołą i specjalistami: Porozmawiaj z wychowawcą, pedagogiem lub psychologiem szkolnym. Wspólnie możecie opracować plan działania, dostosować metody nauczania do potrzeb dziecka i zapewnić mu dodatkowe wsparcie. Ważna jest również współpraca z terapeutami pedagogicznymi, logopedami czy psychologami, którzy mogą pomóc w doborze odpowiednich ćwiczeń i terapii.
• Dostosowanie metod nauki: Tradycyjne metody nauki nie zawsze sprawdzają się u dzieci z trudnościami. Warto szukać alternatywnych rozwiązań, np. nauki przez zabawę, wykorzystywania pomocy wizualnych, audiobooków. W przypadku dzieci z dysgrafią, pomocne może być wprowadzenie pisania na klawiaturze lub korzystanie z programów do zamiany mowy na tekst.
• Ćwiczenia i terapie wspomagające: Istnieje wiele ćwiczeń i terapii, które mogą pomóc dziecku w pokonywaniu trudności. W przypadku dysleksji, warto stosować ćwiczenia usprawniające czytanie, np. czytanie sylabami, czytanie z podświetlaniem czy słuchanie audiobooków. Dzieciom z dysgrafią pomogą ćwiczenia manualne, np. lepienie z plasteliny, nawlekanie koralików, rysowanie szlaczków. Dla dzieci z ADHD ważne jest, aby wprowadzić jasną strukturę dnia, z ustalonymi porami posiłków, nauki i odpoczynku.
• Budowanie pozytywnej atmosfery i motywacja: Najważniejsze to stworzyć dziecku atmosferę wsparcia i akceptacji. Chwalmy jego wysiłki, doceniajmy postępy, motywujmy do dalszej pracy. Pamiętajmy, że każde dziecko jest wyjątkowe i ma swój potencjał! Trudności w nauce mogą negatywnie wpływać na samoocenę dziecka, dlatego ważne jest, aby okazywać mu dużo miłości, cierpliwości i zrozumienia.

Styl życia a trudności w nauce

Wiem, że jako mamy mamy milion spraw na głowie, ale warto pamiętać o tym, że zdrowy styl życia ma ogromny wpływ na rozwój dziecka i może pomóc w minimalizowaniu problemów z koncentracją czy nadpobudliwością. Aktywność fizyczna, zdrowe odżywianie i odpowiednia ilość snu to podstawa! Regularne ćwiczenia fizyczne pomagają rozładować napięcie, poprawiają koncentrację i koordynację ruchową. Zdrowa dieta dostarcza organizmowi niezbędnych składników odżywczych, a odpowiednia ilość snu zapewnia regenerację i pozwala dziecku lepiej funkcjonować w ciągu dnia.

Podsumowanie

Trudności w nauce to nie koniec świata. Wiem, że czasem jest ciężko, ale z odpowiednim wsparciem i pozytywnym nastawieniem możemy pomóc naszym dzieciom pokonać wszelkie przeszkody. Pamiętajmy, że każde dziecko jest wyjątkowe i ma w sobie ogromny potencjał! Kluczem do sukcesu jest wczesna diagnoza, indywidualne podejście do dziecka, współpraca z nauczycielami i specjalistami oraz stworzenie atmosfery wsparcia i akceptacji. Nie zapominajmy również o znaczeniu zdrowego stylu życia, który ma ogromny wpływ na rozwój i samopoczucie dziecka.