Żywienie

Alergia pokarmowa u dziecka a dieta: Co wykluczyć, a co wprowadzić?

Wyobraźcie sobie ten szok: daję Lilce pierwszy raz w życiu marchewkę, a ona po chwili cała czerwona, jakby ją pszczoły pogryzły! Oczy podpuchnięte, a na buzi wysypka jak stąd do Krakowa. No cóż, witaj alergio pokarmowa! Wtedy zaczęła się moja przygoda z dietą eliminacyjną, czytaniem etykiet i szukaniem zamienników. I wiecie co? Da się z tym żyć, a nawet całkiem normalnie funkcjonować! W tym artykule podzielę się z Wami moimi doświadczeniami i wiedzą na temat „Alergii pokarmowej u dziecka a diety: Co wykluczyć, a co wprowadzić?”

Alergia pokarmowa to coraz częstszy problem wśród dzieci. Szacuje się, że dotyka nawet 6% najmłodszych. Dlatego tak ważne jest, aby wiedzieć, jak sobie z nią radzić i jak odpowiednio ułożyć dietę dziecka, aby zapewnić mu zdrowie i prawidłowy rozwój. Ważne jest, żeby odróżnić alergię pokarmową od nietolerancji pokarmowej. Alergia to reakcja układu odpornościowego, która może objawiać się różnymi, czasem bardzo poważnymi symptomami. Natomiast nietolerancja pokarmowa to zazwyczaj problem z trawieniem danego produktu, który nie angażuje układu odpornościowego i ma łagodniejsze objawy.

Rodzaje alergii pokarmowych

Najczęstszymi alergenami pokarmowymi u dzieci są:

AlergenPrzykładowe produkty
Mleko krowieMleko, jogurty, sery, masło, śmietana
JajaJaja kurze, majonez, ciasta, makarony
OrzechyOrzechy włoskie, laskowe, ziemne, nerkowce, migdały
SojaMleko sojowe, tofu, sos sojowy
GlutenPszenica, żyto, jęczmień, owies, pieczywo, makarony, ciasta
Ryby i skorupiakiDorsz, łosoś, tuńczyk, krewetki, kraby
  • Mleko krowie: To prawdziwy klasyk! Alergia na białko mleka krowiego, zwana „skazą białkową”, jest szczególnie powszechna u niemowląt.
  • Jaja: Kolejny bardzo popularny alergen. Uczulać może zarówno białko, jak i żółtko jaja kurzego.
  • Orzechy: Orzechy włoskie, laskowe, ziemne, nerkowce – wszystkie mogą powodować alergię. Niestety, reakcje alergiczne na orzechy bywają bardzo silne.
  • Soja: Soja i produkty sojowe, takie jak mleko sojowe czy tofu, również mogą uczulać.
  • Gluten: Celiakia, czyli choroba trzewna, to poważna choroba autoimmunologiczna, w której organizm atakuje własne tkanki w reakcji na gluten, który występuje w pszenicy, życie i jęczmieniu.
  • Ryby i skorupiaki: Alergia na ryby i owoce morza może objawiać się w różnym wieku.
Alergia pokarmowa u dziecka

Objawy alergii pokarmowej

Objawy alergii pokarmowej u dzieci mogą być bardzo zróżnicowane. Czasem pojawiają się natychmiast po zjedzeniu alergenu, a czasem dopiero po kilku godzinach.

Objawy skórne:

  • Wysypka, pokrzywka, swędzenie skóry, atopowe zapalenie skóry (AZS). U Lilki wysypka pojawiała się głównie na buzi i rączkach.

Problemy trawienne:

  • Ból brzucha, biegunka, wymioty, zaparcia, kolka, wzdęcia, ulewanie.

Problemy z oddychaniem:

  • Katar, kichanie, kaszel, świszczący oddech, duszności.

Inne:

  • Obrzęk języka, warg, a nawet gardła.
  • Wstrząs anafilaktyczny: To najgroźniejszy objaw alergii, który może zagrażać życiu. Objawia się spadkiem ciśnienia, przyspieszonym pulsem, utratą przytomności. W przypadku wstrząsu anafilaktycznego należy natychmiast wezwać pogotowie ratunkowe.

Pamiętajcie, że każde dziecko jest inne i objawy alergii mogą się różnić! Ważne jest, aby uważnie obserwować swoje dziecko i w razie jakichkolwiek wątpliwości skonsultować się z lekarzem.

Diagnoza alergii pokarmowej

Jeśli podejrzewacie u swojego dziecka alergię pokarmową, koniecznie udajcie się do lekarza, najlepiej alergologa. Lekarz przeprowadzi wywiad, zbada dziecko i zleci odpowiednie testy. Alergia pokarmowa często ma podłoże genetyczne. Jeśli Ty lub Twój partner jesteście alergikami, ryzyko wystąpienia alergii u Waszego dziecka jest większe. Do diagnostyki alergii pokarmowej wykorzystuje się:

  • Testy skórne: Takie jak punktowe testy skórne, polegają na nałożeniu niewielkiej ilości alergenu na skórę i obserwowaniu reakcji.
  • Testy z krwi: Mierzą poziom specyficznych przeciwciał IgE we krwi.
  • Doustna próba prowokacji: To badanie polega na podawaniu dziecku coraz większych ilości podejrzanego alergenu pod kontrolą lekarza. Pozwala ono jednoznacznie potwierdzić lub wykluczyć alergię.

Dieta eliminacyjna

Podstawą leczenia alergii pokarmowej jest dieta eliminacyjna, czyli wykluczająca. Polega ona na całkowitym wyeliminowaniu z diety dziecka produktów, które go uczulają. To może brzmieć strasznie, ale uwierzcie mi, da się to zrobić!

Co wykluczyć?

To zależy od tego, na co dziecko jest uczulone. Jeśli na mleko krowie, to trzeba wykluczyć wszystkie produkty mleczne, w tym jogurty, sery, masło, a nawet słodycze i pieczywo, które mogą zawierać mleko w proszku. Jeśli na jaja, to trzeba uważać na ciasta, makarony, panierki. I tak dalej. Ważne jest, aby dokładnie czytać etykiety produktów!

Produkty zastępcze

Na szczęście, w dzisiejszych czasach mamy mnóstwo produktów zastępczych, które można wprowadzić do diety dziecka z alergią. Zamiast mleka krowiego można podawać mleko roślinne – sojowe, ryżowe, owsiane, migdałowe. Zamiast jajek w wypiekach można użyć banana, musu jabłkowego lub siemienia lnianego. Zamiast zwykłego pieczywa można kupić chleb bezglutenowy. Opcji jest naprawdę dużo!

Wprowadzanie nowych produktów

Wprowadzanie nowych produktów do diety dziecka z alergią to proces, który wymaga ostrożności. Nowe produkty należy wprowadzać pojedynczo, w małych ilościach i obserwować reakcję dziecka. Jeśli pojawią się jakiekolwiek objawy alergii, produkt należy natychmiast odstawić. Dobra wiadomość jest taka, że z niektórych alergii pokarmowych można „wyrosnąć”! Wraz z wiekiem układ odpornościowy dziecka dojrzewa i może zacząć tolerować alergen. Dlatego ważne są regularne wizyty u alergologa, który oceni, czy można spróbować ponownie wprowadzić dany produkt do diety.

Styl życia z alergią pokarmową

Alergia pokarmowa nie musi ograniczać dziecka! Można normalnie chodzić do przedszkola, szkoły, na urodziny do kolegów. Ważne jest, aby informować o alergii dziecka opiekunów, nauczycieli i rodziców innych dzieci. Warto też zawsze mieć przy sobie leki przeciwalergiczne, na wypadek wystąpienia reakcji alergicznej.

Alergia pokarmowa u dziecka

Wskazówki dla rodziców

Na koniec, kilka praktycznych wskazówek dla rodziców dzieci z alergią pokarmową:

  • Zawsze czytaj etykiety produktów! Nawet jeśli wydaje Ci się, że dany produkt nie powinien zawierać alergenu, sprawdź to na etykiecie.
  • Informuj o alergii dziecka wszystkich, którzy się nim opiekują. Przedszkole, szkoła, babcia, dziadek – wszyscy powinni wiedzieć, na co dziecko jest uczulone i jak postępować w razie reakcji alergicznej.
  • Noś przy sobie leki przeciwalergiczne. Nigdy nie wiadomo, kiedy mogą się przydać.
  • Nie panikuj! Alergia pokarmowa to choroba, z którą można normalnie żyć. Ważne jest, aby być świadomym zagrożeń i odpowiednio postępować.
  • Wiesz, że karmienie piersią przez co najmniej pierwsze 6 miesięcy życia może zmniejszyć ryzyko wystąpienia alergii pokarmowych u dziecka? Mleko mamy zawiera cenne przeciwciała, które chronią maluszka i wspierają rozwój jego układu odpornościowego.

Podsumowanie

Alergia pokarmowa u dziecka to wyzwanie, ale nie koniec świata! Z odpowiednią wiedzą i podejściem można zapewnić dziecku zdrowie i prawidłowy rozwój. Pamiętajcie o regularnych wizytach u lekarza, który pomoże Wam dobrać odpowiednią dietę i leki. Nie zapominajcie o wsparciu emocjonalnym – zarówno dla dziecka, jak i dla Was samych. Alergia pokarmowa to choroba, która dotyka całą rodzinę, ale razem możecie sobie z nią poradzić!

Joanna Andrzejewska

Cześć! Jestem Asia, szczęśliwa (choć czasem zmęczona) mama i autorka tego bloga. Doskonale pamiętam moment, w którym moje życie wywróciło się do góry nogami – i to w jak najbardziej pozytywnym sensie! – gdy na świecie pojawiło się moje pierwsze dziecko. Wiem, z jakimi wyzwaniami, obawami, ale i ogromną radością wiąże się rodzicielstwo. Dlatego postanowiłam stworzyć to miejsce, w którym mogę dzielić się swoimi przemyśleniami, sprawdzonymi (i tymi mniej udanymi!) patentami, a przede wszystkim – zarażać pozytywną energią. Zapraszam Was do mojego świata, w którym parenting przeplata się z lifestylem, a trudności przekuwamy w cenne lekcje i... powody do śmiechu. Tutaj nie ma miejsca na udawanie – jest za to przestrzeń na autentyczność, wsparcie i wzajemne inspirowanie się.